Thi huyện là trận đầu của kỳ thi đồng sinh, thời gian định vào tuần cuối tháng Hai. Như vậy, trước kỳ thi huyện một tháng sẽ ra thông cáo, báo trước ngày khảo thí, sau đó là chuỗi những trình tự báo danh rườm rà. Cũng may, xưa nay thư viện Vinh Hiên đều báo danh tập thể, rút gọn rất nhiều chuyện cho các học sinh tham gia.
Lều thi của trấn Đường Cổ được lập ở bên cạnh huyện nha, vị trí theo hướng bắc nam, lớn nhỏ đồng đều. Nghe nhóm tiên sinh giới thiệu, phía nam trường thi có hai cửa gì đó, được quây vòng bằng hàng rào gỗ. Các thí sinh xếp thành hai hàng, sau khi lục soát toàn thân mới có thể đi vào bên trong. Đi qua hàng rào gỗ có một đại viện, viện chỉ có một cửa duy nhất.
Sau khi đi vào cửa chính, đại viện này là nơi các thí sinh chờ gọi tên. Phía bắc đại viện có đại sảnh ba gian, giám khảo ngồi ở chính giữa điểm danh cho các thí sinh. Ở phía bắc có rất nhiều chỗ ngồi đơn giản, là nơi các thí sinh sẽ tham gia khảo thí.
Đáng tiếc, cổ đại không cho đến trước trường thi quan sát. Nếu không, Dư Tiểu Thảo thật muốn đến xem trường thi ở cổ đại một chút.
Hôm nay là ngày thi huyện đầu tiên, trời chưa sáng, các thí sinh đã đến trước trường thi, trải qua "lục soát" kiểm tra toàn thân. Mỗi thí sinh đều có một cái giỏ thi, bên trong để những vật dụng cần thiết cho lúc thi. Ví dụ như đồ văn phòng phẩm, đồ ăn, giấy chứng minh tham gia khảo thí. Giỏ thi phải trải qua sự kiểm tra cẩn thận, phòng ngừa có mang theo những vật phẩm vi phạm cấm mang.
Giỏ thi của thư viện Vinh Hiên được thống nhất sẽ do thư viện chuẩn bị. Nhưng Dư Tiểu Thảo ghét bỏ đồ ăn của thư viện quá ngán, chỉ có cơm nắm màn thầu và dưa muối nên đặc biệt đổi đồ ăn trong giỏ thi của tiểu đệ thành bánh quy đậu phộng hạt vừng và thịt khô. Còn thêm một cái lò sưởi tay bằng đồng, lúc lạnh có thể áp tay lên giữ ấm. Đặc biệt còn có túi nước ấm bên trong chứa nước linh thạch nóng bỏng, được bọc bằng chăn nhỏ một cùng cẩn thận.
Mỗi đợt thi phải mất một ngày, thời tiết tháng Hai vẫn tương đối lạnh, Dư Tiểu Thảo hy vọng đến giữa trưa, đệ đệ có thể uống một ngụm nước ấm áp. Nghe nói, rất nhiều thí sinh có thể chất tương đối kém, ngày thường thành tích không tồi nhưng đến lúc đi thi lại phát huy không tốt. Nguyên nhân rất lớn là do thời tiết và thức ăn. Thậm chí, còn có người vì sinh bệnh không thể chống đỡ nổi mà thi trượt.
Tiểu Thạch Đầu vẫy tay với cha mẹ và Nhị tỷ đưa cậu đi thi, kiên định xếp hàng trong đội ngũ. Trước khi vào sân, người "lục soát" nhìn thoáng qua trên người cậu mặc trang phục đặc biệt của thư viện. Đến lúc kiểm tra giỏ thi của cậu lại càng kinh ngạc, sau khi kiểm tra chăn nhỏ, túi nước và lò tay mấy lần mới thả để cậu bước vào trường thi.
Trong viện lúc này đã có không ít học sinh đứng yên chờ đợi. Tuy rằng lúc này trời còn chưa sáng, nhưng trong viện đã có thể dễ dàng thấy rõ không ít giấy đèn bài. Tiểu Thạch Đầu đi theo phía sau các học sinh, theo thứ tự nhận được tiến hành điểm danh vào bàn.
Các thí sinh đứng ở trong đại viện, đối mặt giám khảo, chờ đợi gọi tên vào đại sảnh nhận đề, sau đó còn phải trải qua phân đoạn "xướng bảo". Mỗi thí sinh tham gia thi huyện đều sẽ có một lẫm sinh* đứng ra bảo đảm, phòng ngừa gian lận. Sau khi Tiểu Thạch Đầu nhận bài thi, dựa theo số trên bài thi ngồi vào bàn thi.
(*) Lẫm sinh: Người học trò được triều đình cấp lương để theo học tới lúc thành danh.
Chờ đến khi tất cả các thí sinh đều nhận được bài thi, có nha dịch lưu động sẽ diễn tả đề thi. Người nha dịch này nhận ra Tiểu Thạch Đầu, còn đặc biệt dừng lại trước mặt cậu thêm hai giây. Tiểu Thạch Đầu thấy được đề thi, nghiêm túc xem xét đề, vừa suy nghĩ vừa mài mực. Sau khi mài mực xong bèn nghiêm túc bắt đầu làm bài thi.
Sáng sớm tháng Hai, nhiệt độ không khí rất thấp, các học sinh đứng giữa trời gió lạnh hơn một canh giờ, tay chân đều trở nên có chút cứng đờ. Tiểu Thạch Đầu lấy túi nước từ trong chăn bông nhỏ ra, uống hai ngụm nước linh thạch nóng hổi, cảm giác trên người lại lần nữa trở nên ấm áp. Cậu áp tay lên trên lò ấp nhiệt, sau đó mới bắt đầu múa bút viết văn. Có nước linh thạch cung cấp nhiệt lượng, cậu không thấy lạnh một chút nào, chữ viết trên bài thi vẫn giống như lúc bình thường, không hề có chút cứng đờ.
Hôm nay là đợt thi đầu, phải thi hai bài trong Tứ Thư* và thi viết một bài thơ ngũ ngôn lục vận; cả đề mục, thơ, lối văn phương pháp sáng tác đều phải có cách thức nhất định, toàn bài không được vượt quá bảy trăm chữ. Những ngày thi đầu tiên đều giống nhau, chỉ cần chữ viết lưu loát đã có thể trúng tuyển. Những người trúng tuyển ngày thi đầu mới có thể tham gia ngày thi thứ hai. Đối với Tiểu Thạch Đầu mà nói, đợt thi đầu căn bản không cần lo lắng.
(*)Tứ Thư (四書 Sì shū): là bốn tác phẩm kinh điển của Nho học Trung Hoa, được Chu Hy thời nhà Tống lựa chọn.
Đến giữa trưa, cậu tạm ngưng bút. Sau khi vui vẻ thoải mái ăn bánh quy thơm ngào ngạt, gặm mấy miếng thịt heo khô lại uống mấy ngụm nước xong, sau đó nâng cao tinh thần mới tiếp tục viết xong toàn bộ văn chương. Cậu nghiêm túc kiểm tra lại một lần, sau khi thay đổi sửa chữa mới sao chép lại trên bài thi. Chờ sau khi cậu hoàn thành, nhìn quanh bốn phía mới phát hiện đại đa số thí sinh vẫn đang vừa hà hơi đôi tay vừa múa bút thành văn.
Hôm nay trời hơi nhiều mây, nhiệt độ không khí cũng thấp hơn so với mấy ngày trước. Có vài thí sinh lạnh cóng đến mức mặt trắng bệch, môi cũng trở nên xanh tím. Có người còn hắt xì ngay tại chỗ, chảy ra rất nhiều nước mũi, xem ra cũng không quá lạc quan. Tiểu Thạch Đầu có chút kinh ngạc, sao cậu lại không cảm thấy lạnh chút nào? Chẳng lẽ do tác dụng của cục đá hộ thân mà Nhị tỷ cho cậu?
Tiểu Bổ Thiên Thạch bị buộc ở trên cổ Tiểu Thạch Đầu, không ngừng trợn trắng mắt: Chủ nhân còn tùy tiện cho người khác mượn mình, quá không tôn trọng Thần Thạch này rồi? Nghĩ đến trước khi tới đây, Dư Tiểu Thảo còn cẩn thận dặn dò nó phải chăm sóc đệ đệ nàng thật tốt, còn nói đây cũng coi như một phần công đức, có thể giúp đỡ cho việc tu luyện của nó, nó mới miễn cưỡng đồng ý. Đối với Tiểu Thạch Đầu, Dư Tiểu Thảo nói đây là đá quý đã được đại sư làm phép hộ thân, có thể phù hộ cậu thi cử khả thuận lợi.
Có điểm tâm ăn vặt ngon miệng, còn có linh thể Bổ Thiên Thạch hộ thân, đến lúc chạng vạng khi ngày thi kết thúc, đại đa số thí sinh đều phải rụt cổ run rẩy đi ra, chỉ có Tiểu Thạch Đầu là có tinh thần còn hơn cả lúc đi vào.
Vừa ra khỏi trường thi, cậu đã nhìn thấy Nhị tỷ tới đón, Tiểu Thạch Đầu giống như đạn pháo, xách theo giỏ thi xông tới: "Nhị tỷ, buổi tối làm món gì ngon? Đệ muốn ăn vịt nướng của Trân Tu Lâu, chúng ta đi mua một con về đi?"
Tôn Nhuận Trạch và Lưu Kim Diệp cũng ra tới, hội họp với hai tỷ đệ. Nghe nói buổi tối có thể được ăn vịt nướng của Trân Tu Lâu, hai người đều tỏ vẻ vô cùng chờ mong nhưng cũng không có hy vọng gì.
Món vịt ba món của Trân Tu Lâu cho dù ở Đường Cổ hay ở Kinh thành đều vô cùng nổi tiếng. Bây giờ đúng vào thời kỳ khan hiếm của vịt, mỗi ngày vịt nướng Trân Tu Lâu chỉ giới hạn số lượng hai mươi con. Giá một con lên tới năm mươi lượng vẫn cung không đủ cầu như cũ. Hiển nhiên hai người cũng không cho rằng Dư Tiểu Thảo có loại năng lực có thể mua được vịt nướng.
Dư Tiểu Thảo đưa ba bạn nhỏ về nhà trước, cho mỗi người uống một chén trà gừng đường đỏ xua lạnh sưởi ấm. Trên giường đất được đốt nóng một chút, Tôn Nhuận Trạch và Lưu Kim Diệp cởi giày, chui vào ổ chăn ấm áp, chỉ lát sau đã bắt đầu ngủ.
Dư Tiểu Thảo vào bếp Trân Tu Lâu từ cửa sau, lúc biết được hôm nay vịt nướng đã bán hết thì xắn tay áo lên, tự mình nướng hai con. Một con để Tiểu Thạch Đầu mang đến thư viện cho Viện trưởng đại nhân ăn đỡ thèm, một con giữ lại để buổi tối cả nhà cùng ăn vịt ba món. Nước chấm mang về từ Trân Tu Lâu, còn bánh phở do Dư Tiểu Thảo tự mình làm.
Ăn bánh phở cuốn thịt vịt thơm ngào ngạt, uống canh xương vịt tươi ngon. Tôn Nhuận Trạch nhất thời cảm thấy bản thân như được sống lại: "Nếu có thể được ăn vịt nướng thơm ngon như vậy, dù bắt ta tham gia thi cử mỗi ngày, ta cũng nguyện ý."
Lưu Kim Diệp mắng cậu: "Mỗi ngày đều thi, cũng không sợ bị nướng chín ư? Vịt nướng năm mươi lượng một con, mua một con còn khó khăn. Tiền ăn của ngươi cũng chỉ đủ mua một con vịt. Những ngày tháng sau này, ngươi chuẩn bị uống gió Tây Bắc à?"
Kỳ thi huyện thường kéo dài bốn đến năm đợt. Giữa mỗi đợt cách nhau hai đến ba ngày, một lần thi huyện trước sau cũng phải mất hơn nửa tháng!
Cũng may hơn một tháng tới nay, ba bạn nhỏ ăn ngon, thân thể cũng mập lên. Ở trong gió lạnh giữa mùa đông một ngày cũng không sao cả. Trước khi đến đợt thi tiếp theo, Dư Tiểu Thảo đều cố gắng làm đồ ăn ngon cho ba bạn nhỏ, sợ bọn họ không thể chống đỡ nổi qua năm đợt thi.
Sau mỗi một đợt, đều dựa trên thành tích của đợt thi trước để sắp xếp chỗ ngồi thi cho lần sau. Trận đầu Tiểu Thạch Đầu phát huy tương đối ổn định, không có bị gió lạnh và không khí trường thi ảnh hưởng cho nên thành tích tự nhiên sẽ không tệ. Đến đợt thi thứ hai, khoảng cách từ chỗ ngồi của cậu đến giám khảo tương đối gần.
Một giáo quan nho học nhìn thấy dáng vẻ dáng yêu như được phấn trang ngọc trác của Tiểu Thạch Đầu tám tuổi thì cười nói: "Triệu huyện lệnh, trấn Đường Cổ thật đông nhân tài, đứa trẻ nhỏ như vậy cũng tới tham gia thi đồng sinh."
Triệu huyện lệnh cũng quen biết Dư Phàm, ông ấy cười cười, nói: "Nhìn quần áo, thí sinh kia hẳn là người của thư viện Vinh Hiên. Nếu tiên sinh trong thư viện đã báo danh cho cậu bé, chứng tỏ đã nắm chắc trong tay. Căn cứ vào chỗ ngồi của cậu bé, xem ra ngày hôm qua phát huy không tệ."
Chủ bộ* Đường Cổ cười nói: "Dáng vẻ thí sinh kia thoạt nhìn cùng lắm chỉ bảy, tám tuổi, hẳn là thí sinh nhỏ nhất chứ? Tuổi tác nhỏ như thế mà có thể có thành tích như vậy, thư viện Vinh Hiên quả nhiên danh bất hư truyền!"
(*) Chủ bộ: Một chức quan văn cổ bắt đầu từ thời nhà Hán, chuyên lo liệu về thư tịch, con dấu...
Tiểu Thạch Đầu không biết bản thân được nhóm giám khảo chú ý, vẫn giống như ngày đầu tiên, viết tên họ số báo danh xong trước, sau đó mới quan sát tỷ mỉ đề bài lại một lần. Hôm nay yêu cầu một bài trong Tứ Thư, một bài bàn về hiếu thảo. Còn phải chép chính tả một đoạn“Thánh dụ nghiễm huấn”, số lượng từ phải đạt được một trăm chữ, không được viết sai hay thay đổi.
Viết chính tả là thế mạnh của Tiểu Thạch Đầu. Tiểu gia hỏa vốn dĩ đã thông minh, lại có hơn hai năm uống nước linh thạch cho nên trí nhớ càng tốt hơn, gần như đã đạt tới cảnh giới chỉ cần nhìn qua là không quên được. Đây cũng là nguyên nhân lớn nhất khiến Viện trưởng Viên đồng ý để cậu tới tham gia thi đồng sinh.
Văn Tứ Thư và chép chính tả “Thánh dụ nghiễm huấn”, Tiểu Thạch Đầu đều làm dễ như trở bàn tay. Chỉ có bàn luận về vấn đề hiều kinh là khiến cậu tốn chút công sức. Tiếp theo lại là kiểm tra rồi sao chép, chờ đợi kết thúc. Giám khảo phía trên thấy cậu viết xong từ rất sớm, ấn tượng đối với cậu lại khắc sâu thêm vài phần.
Đợt thứ ba tiếp đó, thi về một bà Ngũ Kinh*, thi viết một bài thơ ngũ ngôn bát vận, viết chính tả hai câu mở đầu của《 Thánh dụ nghiễm huấn 》mà đợt trước đã thi. Hai đợt thi sau đều là kinh văn, văn biền ngẫu, thơ từ ca phú các loại.
(*) Ngũ Kinh (五經 Wǔjīng) là năm quyển kinh điển trong văn học Trung Hoa dùng làm nền tảng trong Nho giáo. Theo truyền thuyết, năm quyển này đều được Khổng Tử soạn thảo hay hiệu đính.
Tuy rằng thơ từ ca phú và văn biền ngẫu đối với Tiểu Thạch Đầu mà nói thì có chút khó khăn, nhưng cậu vẫn rất nghiêm túc làm xong, đến nỗi nội dung hay chất lượng đều nhân giả kiến nhân, trí giả kiến trí*.
(*) Nhân giả kiến nhân, trí giả kiến trí: Người nhân nghĩa thấy là nhân nghĩa, người trí thấy là trí.
Trong lúc thi, Tiểu Thạch Đầu cũng chú ý tới tiểu thúc mình cũng vượt qua năm đợt thi. Bởi vì áp lực lớn, tuy ăn uống luôn được Trương thị đặc biệt chuẩn bị nhưng ngày thường ăn uống không tốt cho nên thân thể thiếu hụt, năm đợt thi đối với hắn mà nói không khác gì dày vò đau khổ. Đợt thi cuối cùng kết thúc, hắn vừa bước ra khỏi trường thi đã hôn mê bất tỉnh. Dư Đại Sơn và Trương thị tới đón hắn phải cố gắng đỡ hắn đến một quán ăn sáng gần đó ngồi xuống nghỉ ngơi, sau uống vào một bát canh nóng hầm hập, hắn mới dần dần khôi phục ý thức.
Dư Tiểu Thảo cũng thấy một màn kia, nhưng ngại vì loại tính tình như con đỉa hút máu không chịu buông của Trương thị, một khi dính vào nhất định sẽ bị bám chặt không buông cho nên cũng đành coi như không thấy. Kết thúc đợt thi cuối cùng, người nhà Tôn Nhuận Trạch và Lưu Kim Diệp đều tới trường thi đón họ cho nên Dư Tiểu Thảo cũng chỉ đón tiểu đệ trở về nhà.
doc truyen