Bước vào tháng sáu, mùa tốt nhất trong năm sắp bắt đầu.
Trong khu rừng mà gia đình Hà Điền sinh sống, mùa hè bắt đầu vào giữa tháng sáu.
Vào một ngày chạng vạng tối, không hề báo trước, bên ngoài cửa sổ đột nhiên vang lên tiếng kêu của nhiều loại côn trùng.
Dế mèn, bọ sừng dài, bọ hung... và nhiều loài côn trùng không biết tên khác nữa. Giống như đã hẹn trước, chúng cùng nhau ríu rít trong làn gió đêm mát lành.
Sau đó, tiếng ve sầu đầu tiên báo hiệu mùa hè chính thức đã đến.
Dưa chuột, cà chua, mâm xôi, dâu tây đều đã có thể mang đi trồng được rồi.
Vài ngày sau, nhiệt độ ban ngày cao nhất đã lên tới hai mươi bốn, hai mươi lăm độ.
Trong lúc canh tác, khi làm cỏ họ phải đội nón tre rộng vành, quấn một cái khăn quanh cổ, nếu không thì mồ hôi sẽ nhễ nhại đầy người.
Lúc làm canh tác họ đều đeo bao tay làm bằng da sóc. Lông da sóc rất mỏng, độ co giãn cũng rất tốt, hoàn toàn không ảnh hưởng đến sự linh hoạt của ngón tay, cũng rất thoáng khí, nhưng khi cởi găng tay ra thì lòng bàn tay và mu bàn tay đều dính đầy mồ hôi.
Tất nhiên là không đeo bao tay sẽ mát mẻ hơn nhiều, thế nhưng, sau khi dùng cày tre xới đất lên, họ phải cúi xuống để nhặt cỏ dại này nọ, một số loại cỏ có gai nhọn và rậm trên thân, bị đâm vào ngón tay thì sẽ rất khó nhổ. Nếu không may mắn để bị nhiễm trùng thì sẽ vô cùng rắc rối.
Bây giờ không phải là thời đại mà thuốc kháng sinh có thể được mua ở hiệu thuốc trên góc phố nữa.
Một chút chấn thương, té bị thương, đứt tay cũng có thể bị nhiễm trùng, cảm lạnh thông thường có khi sẽ chuyển biến xấu thành viêm phổi, một cái răng bị sâu kéo theo sưng tấy làm mủ, dẫn đến nhiễm trùng não...
Rất nhiều người chỉ vì vậy mà mất đi cơ hội tiếp tục sinh tồn.
Vì vậy, khi Dịch Huyền định tháo bao tay của mình ra, Hà Điền đã nghiêm túc ngăn anh lại và trích lại lời mà bà cô đã dạy khi còn nhỏ: "Không được quá chủ quan!"
Giữa trưa nóng đến mức họ chỉ mặc một chiếc áo mỏng, nhưng khi màn đêm buông xuống, phải đắp chăn bông thì mới có thể ngủ được. Chẳng qua là không cần phải tiếp tục đốt bếp lò nữa mà thôi. Việc này giúp tiết kiệm rất nhiều củi, chỉ có điều việc châm lại lửa vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy rất phiền phức.
Đêm đó, Dịch Huyền lắng nghe tiếng côn trùng kêu, đếm số lần Hà Điền trở mình.
Cách đây không lâu, họ hái rất nhiều hoa dại thơm, đem phơi khô rồi treo lên bốn góc mái nhà, theo lời Hà Điền thì mùi hương của những bông hoa khô này giúp ngủ ngon, nhưng bây giờ xem ra có vẻ cũng vô dụng.
Khi cô lại một lần nữa trở mình, anh nhỏ giọng hỏi: "Cô bị sao vậy?"
Hà Điền giật mình: "Tôi đánh thức cô à?"
Dịch Huyền lật người, mỉm cười với cô: "Cô đang nghĩ gì sao?"
Hà Điền thở dài, có chút ngượng ngùng: "Cũng không có gì. Chỉ là, có một chút phấn khích. Mùa hè đến rồi, có quá nhiều việc cần phải làm. Phải may quần áo mùa hè, phải thu nhặt hạt thông và các loại hạt khác, hy vọng là lũ sóc sẽ không ăn hết chúng. Rồi còn phải chăm sóc cây ăn quả, hoa táo sẽ sớm tàn, những quả nhỏ sau khi lớn có nhiều quả phải lặt bỏ, một nhánh chỉ chừa lại một hai quả mà thôi, rồi cần phải chăm sóc những thứ đã trồng, mong cho mùa hè này thời tiết sẽ luôn tốt, mưa thuận gió hòa... Những bộ lông thú mà năm ngoái lột được giờ đã có thể thuộc da, gỗ thu được vào mùa xuân này cũng đã khô, có thể bắt đầu tu bổ lại một số kho chuồng, còn có... "
Cô lại thở dài nói: "Muốn xây nhà kính thì phải khởi công xây dựng ngay. Bây giờ là thời điểm đất dễ đào nhất trong năm... Mà nghĩ lại thì, rất nhiều chum sành và bình gốm của nhà chúng ta đã có vết nứt, có nên nung lại mấy cái không? Nhưng nếu vậy thì phải mở lò, cũng không đơn giản. Rồi làm cả xà phòng nữa... Nếu may mắn, tốt nhất là tìm được một ít mật và sáp ong... "
Dịch Huyền mỉm cười nghe cô nói đủ thứ chuyện, thỉnh thoảng cũng có xen vào một hai câu, nói một hồi, anh nhỏ giọng an ủi Hà Điền: "Tuy rằng có rất nhiều việc, nhưng cứ từ từ làm từng việc một, đâu sẽ vào đấy thôi. Có tôi ở đây."
Gác gỗ cách xa cửa sổ, không có ánh sáng, nhưng sau khi thích nghi với bóng tối, hai người nằm chung vẫn có thể nhìn thấy nhau.
Hà Điền nhìn thấy đôi mắt sáng ngời của Dịch Huyền, ngực nóng lên, không khỏi vươn tay ra khỏi chăn bông thò vào chăn bông bên cạnh, muốn nắm lấy bàn tay người bạn đồng hành để tỏ lòng cảm kích.
Dịch Huyền cảm thấy chăn bông trên ngực mình bị kéo, anh giật mình, nhanh chóng bắt lấy bàn tay nhỏ bé đã thò vào kia lại.
Hà Điền còn tưởng Dịch Huyền đang đùa giỡn với mình, cô nắm lấy tay anh quơ qua quơ lại, mỉm cười ngọt ngào.
Cô đã an lòng, nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.
Cô ngủ rồi, nhưng cánh tay thì vẫn còn đặt ở trong chăn của Dịch Huyền.
Dịch Huyền không ngủ được nữa.
Anh đợi một lúc, sau đó rút tay ra khỏi tay Hà Điền, định đưa cánh tay cô trở về chăn của chính mình, nhưng khi anh nắm cổ tay Hà Điền đẩy ra, cảm giác trơn tuột, bàn tay trượt khỏi cổ tay cô dời đến khuỷu tay, cũng không biết là do cô xắn tay áo lên, hay là... không có mặc áo?
Vì ở trong chăn nên cởi áo ra rồi?
Anh cứng người hồi lâu, thầm nghĩ, như thế này thì không được rồi, nếu không đem cánh tay của cô đặt trở về chăn, đêm nay anh không thể nào ngủ được.
Anh hít một hơi, lục lọi tìm cánh tay của Hà Điền trong chăn để đẩy cô ra, nhưng không ngờ mình lại vô tình nắm lấy phần trên khuỷu tay của cô, bóp ở trong tay mềm mượt và trơn tuột, có vẻ như cô đã vô tình chui vào chăn của anh luôn rồi.
Kiểu đụng chạm này khiến Dịch Huyền nhớ đến món bánh pudding sữa đông lạnh mà anh thích ăn trước đây, yết hầu không chịu nghe theo điều khiển mà cử động, tạo ra một âm thanh nuốt nước bọt khiến anh cảm thấy xấu hổ vô cùng.
Anh bực bội lầm bầm, ngồi dậy, thô lỗ kéo chăn ra, đẩy cánh tay Hà Điền vào trong chăn của cô, sau đó hầm hừ nằm xuống, đắp chăn lên, giữ chặt chăn của mình lại.
Ngày hôm sau, Hà Điền thức dậy thấy Dịch Huyền đang tháo áo gối của mình ra.
Cô gãi gãi đầu: "Không phải mới giặt hồi tuần trước sao?"
Cô bước ra khỏi nhà, nhìn thấy chiếc máy giặt trên bãi đất trống, bên trong chứa đầy nước, chăn bông đang được ngâm với xà phòng.
Lúc này, Lúa Mì lắc lư cái đuôi chạy đến, còn Dịch Huyền thì dắt Gạo theo sau.
"Hôm nay không phải là ngày giặt đồ mà..." Hà Điền muốn nói gì đó, Dịch Huyền đã rũ khóe miệng xuống ngắt lời cô: "Cô có muốn giặt chăn bông và áo gối luôn không? Cổ tôi thấy ngứa, không biết có phải là do trên người Lúa Mì có bọ chét hay không nữa."
"Hả?" Hà Điền nhanh chóng ngồi xổm xuống, ôm Lúa Mì lại kiểm tra.
Lông tơ của nó bị vạch qua vạch lại rối tung lên, ngẩng khuôn mặt vô tội lên "Ư" một tiếng.
"Không có mà..." Hà Điền nghĩ một hồi, không hiểu sao trên người lại cảm thấy hơi ngứa: "Thôi kệ, an toàn là trên hết, chúng ta đổi cái mới luôn đi. Đêm nay sẽ dùng lược chải lại lông và tắm cho Lúa Mì một lần nữa!"
Dịch Huyền mím môi, ngồi xổm bên cạnh Lúa Mì sờ sờ cái đầu nhỏ của nó: "Xin lỗi, lát nữa sẽ cho mày ăn ngon."
Thay ra trải giường và ăn sáng xong, Dịch Huyền và Hà Điền bắt đầu sửa lại căn nhà gỗ.
Đây mới là điều quan trọng nhất. Thức ăn có thể ít hơn, quần áo cũng có thể ít hơn, nhưng nơi ở thì nhất định phải thật chắc chắn.
Toàn bộ căn nhà gỗ được dựng lên bằng cây gỗ to, diện tích bên trong chỉ có mười lăm mười sáu mét vuông, sau khi lắp thêm bếp và ống khói, diện tích sinh hoạt lại càng nhỏ hơn, nhưng nếu dành cho hai người thì kích thước như vậy là vừa phải.
Gỗ là vật liệu cách nhiệt rất tốt, nhà dựng xong thì ấm về mùa đông, mát về mùa hè, toàn bộ gỗ có khả năng chống ăn mòn và độ bền cao, nếu biết bảo quản đúng cách thì không có gì lạ khi một ngôi nhà có thể duy trì tuổi thọ cả hàng trăm năm.
Nhưng giữa các tấm ván gỗ có khe hở, những khe hở này phải đóng đinh bằng một lớp ván gỗ nữa để chắn gió, còn những khe hở nhỏ mà gỗ không khít được thì phải dùng vữa trám lại.
Sau một năm mưa gió, băng tuyết xói mòn, một số vữa sẽ rơi ra ngay khi chạm vào, phải sửa lại những rãnh giữa các tấm ván có đọng lại lá rụng và tro bụi, đồng thời cũng phải dọn sạch để tránh có hạt rơi vào, nếu không những hạt này lớn lên, bộ rễ sẽ phá hư căn nhà gỗ.
Phần mái của căn nhà gỗ được làm từ nhiều lớp ván gỗ, đóng đinh vào khung nghiêng như ngói, sau đó phủ một lớp cỏ khô dày lên. Cỏ khô được buộc thành bó, cố định trên ván gỗ rồi dùng lưới che lại, sau khi bị gió và nắng làm khô, lớp cỏ vàng ban đầu sẽ chuyển thành màu xám azurite như lớp gỗ tròn được dùng làm khung nhà gỗ. Năm tháng trôi qua, lớp màu xám này sẽ ánh lên một chút ánh bạc dưới ánh nắng mặt trời.
Tuy nhiên, hàng năm khi gia đình Hà Điền sửa chữa mái nhà, không giống như những nhà khác chỉ lót một lớp cỏ lên mái. Ngoài cỏ, gia đình cô còn trát một lớp bùn mỏng lên.
Bùn này không phải là bùn thông thường, nó được trộn lẫn với rêu và hạt cỏ.
Ở khu rừng tập trung cây cối cao, hoặc gần nguồn nước đều có rất nhiều loại rêu xanh dày này.
Dùng xẻng tre bới rêu cùng các loại cỏ dại lẫn vào đó lên, đem lớp đất dày khoảng 3 đến 5 cm ấy mang về nhà, trộn thêm đất, thêm nước tạo thành hỗn hợp sền sệt, để đó một buổi sáng, chiều ba bốn giờ thì có thể dùng đến.
Đầu tiên, Hà Điền và Dịch Huyền bước lên thang để leo lên mái nhà, dùng thanh gỗ đập nát hết lớp bùn từ năm ngoái, bùn khô đều dọc theo độ nghiêng của mái rơi hết xuống đất.
Lúa Mì tò mò chạy đến một khối bùn khô đánh hơi, sau đó chạy xa hơn một chút, ngước lên quan sát.
Sau khi lớp bùn cũ này bị đập cho rơi hết, tấm lưới phủ cỏ khô lộ ra.
Lúc này họ phải kiểm tra kỹ xem có cần bổ sung ở chỗ nào hay không, cỏ khô có bị mục không, sau khi sửa chữa cỏ khô đã hỏng, họ phới bắt đầu trát lớp bùn mới lên.
Bọn họ mỗi người xách theo một cái thùng gỗ có đựng bùn bên trong, dùng xẻng tre xúc một xẻng bùn, trát lên mái nhà rồi tán đều ra.
Họ bắt đầu trát từ đường diềm mái đi xuống dần, đến viền mái hiên thì không cần phải trát nữa.
Căn nhà trát bùn xong bây giờ trông hơi kỳ lạ.
Trông nó giống như một con rùa vừa mới bò từ hố bùn lên bờ vậy.
Tuy nhiên, đợi một tuần sau nó sẽ còn kỳ lạ hơn nữa.
Một tuần sau, rêu và hạt cỏ sẽ nảy mầm và phát triển dưới ánh nắng mặt trời, và sẽ không ngừng sinh sôi. Lúc đầu mái nhà sẽ trông giống như cái đầu hói của ông già, một thời gian sau, sau vài trận mưa mùa hạ, cỏ và rêu sẽ dần mọc lên. Nó sum suê hơn, nhìn từ xa, mái nhà xanh mượt như nhung, rùa bùn đã biến thành rùa xanh.
Đừng coi thường lớp rêu xanh này. Chúng không cần quá nhiều đất hoặc chất dinh dưỡng, rễ tuy ngắn và yếu nhưng có thể bảo vệ mái nhà khỏi gió mạnh và ngăn cỏ khô bị thổi bay. Chúng cũng có thể thoát nước mưa hiệu quả, làm cho nước mưa chảy xuống mái nhà nhanh hơn, cỏ khô và ván gỗ bên dưới cũng không bị hư hỏng.
Hà Điền đã nói như vậy.
Dịch Huyền nhìn lên mái nhà vẫn còn giống như một con rùa bùn, không thể nào tưởng tượng ra bộ dạng rùa xanh của nó.
Sửa xong mái nhà, trời cũng đã chạng vạng.
Hà Điền bắt nồi cơm trên bếp rồi cùng Dịch Huyền đến ruộng khoai lang của họ.
Cũng là cây thân rễ, nhưng vì khoai lang ưa khí hậu ôn hòa nên chỉ trồng được một vụ, còn cà rốt thì chịu được rét nên có thể trồng từ đầu xuân cho đến tận đầu đông.
Tuy nhiên, khoai lang có một ưu điểm mà các loại cây ăn củ khác không có được, đó là lá non của nó có thể dùng làm rau ăn rất ngon.
Vài tuần sau khi trồng, dây khoai lang sẽ phát triển sum suê, lá xanh đậm như những cây cọ nhỏ. Lúc này, cần phải cắt bỏ một số lá, nếu không lá sẽ phát triển quá tươi tốt và hút nhiều chất dinh dưỡng hơn, khiến củ bị thiếu chất.
Mỗi người cầm một cái kéo, thoăn thoắt cắt một rổ nhỏ đầy lá khoai.
Sau khi rửa sạch lá non, đem đi xào với mỡ và muối hoặc xào với tỏi dại, mùi vị không thua kém gì các loại rau đặc sản.
Phần lá và thân còn lại thì có thể đem băm nhỏ cho vịt ăn.
Sau khi cơm đã chín, Hà Điền bắt chảo lên, cho một muỗng mỡ ngỗng vào.
Đây là mỡ của số ngỗng mà năm nay họ bắt được.
Sau khi làm thịt ngỗng, họ sẽ lấy phần mỡ gần bụng và nội tạng của nó, cho vào chảo rang trên lửa nhỏ cho mỡ ngỗng chảy ra, sau đó để nguội, lọc bỏ bã bằng rây tre nhỏ, rồi cho vào hũ gốm nhỏ hoặc chai thủy tinh lớn, đậy nắp kín, bảo quản nơi thoáng mát, mỗi lần dùng thì lấy ra một chai, có thể ăn được trong một năm.
Hầu hết lượng mỡ mà nhà Hà Điền dùng đều là mỡ ngỗng. Mỗi mùa thu nhà cô cũng sẽ thường bắt một con heo rừng, mỡ heo cũng là một loại mỡ thường dùng khác.
Mỡ vịt trời, mỡ gà rừng, mỡ hươu sao, mỡ cá và các loại mỡ động vật khác có mùi vị kém hơn mỡ heo và mỡ ngỗng rất nhiều. Chúng được dùng để làm dầu đèn, xà phòng, dầu máy, v.v.
Khi mỡ nóng, Hà Điền cắt bỏ lá tỏi dại, chỉ để lại phần đầu tỏi, đặt ở trên thớt, dùng dao đập dập rồi cho vào chảo, đảo đều vài lần, sau khi ngửi thấy mùi thơm thì cho lá khoai lang vào, đợi cho lá đổi màu thì nhấc chảo xuống bếp, cho vào một chút muối rồi đổ ra dĩa.
Một món khác là tôm sông.
Những con cá, con tôm bắt được vài ngày trước còn quá nhỏ, đã trở thành thức ăn cho Lúa Mì và vịt con, hiện còn hơn chục con dài khoảng 10 cm, Hà Điền đã nuôi chúng trong một vạc nước nhỏ vài ngày, bùn cát trong ruột đều đã bị nhả ra hết, hôm nay là ngày chúng trở thành đồ ăn của họ.
Dịch Huyền dùng muôi vớt tôm ra để cho ráo nước, Hà Điền cho mỡ vào chảo, cắt lá tỏi dại thành khúc rồi ném vào. Chỉ với một cái vung tay, hàng chục con tôm nằm gọn trong chảo, vài giây sau đều chuyển sang màu đỏ.
Tôm sông tươi rất ngọt, chỉ cần nêm một chút muối là được rồi, đặt trong dĩa gốm màu nâu, những con tôm đỏ au cùng với lá tỏi dại xanh mướt cũng đã đủ khiến cho người ta phải thèm thuồng rồi, nói chi đến mùi thơm khó cưỡng của nó.
Hà Điền ngồi vào bàn, nóng lòng gắp một con tôm lên muốn lột vỏ, lột hai cái lại ném vào chén, đưa ngón tay lên trước miệng thổi thổi: "Nóng quá! Nóng quá!"
Dịch Huyền gắp một con tôm lên, lột vỏ cẩn thận rồi đưa lên miệng cô: "Ah—"
Hà Điền hé miệng: "A —"
Anh cười, đưa con tôm vào miệng cô, cô nhai vài cái, cũng cười theo.
"Ngon không?"
"Ngon!"
"Vậy để tôi lột cho cô một con nữa."
"Thôi thôi, lần này để tôi lột cho cô."
Dịch Huyền hơi nhướng mày, bình tĩnh nói: "Được rồi. Vậy thì cô lột cho tôi đi!"
Hà Điền cười hì hì, thật sự lột vỏ một con tôm đút vào miệng anh: "Ăn ngon không?"
Dịch Huyền nhắm mắt lại, làm điệu bộ "trầm ngâm", như thể đang từ từ thưởng thức. Hà Điền chờ đợi, còn tưởng anh sẽ nói cái gì đó giống như một chuyên gia đánh giá ẩm thực nữa kìa, không ngờ anh lại mở to mắt ra cười: "Ngon cực."
Tác giả: Lúa Mì vô tội.
doc truyen